Als gevolg van de verwoestende orkaan Irma zijn woensdag op het Franse deel van het eiland Sint-Maarten zeker acht doden en 23 gewonden gevallen.

Dit zei de Franse minister van Binnenlandse Zaken Gérard Collomb donderdag tegen Franse media.

Volgens voorzitter Daniel Gibbs van de regionale volksvertegenwoordiging van Saint-Martin (Sint Maarten), is 95 procent van het eiland verwoest. De premier van de Caribische eilandenrepubliek Antigua en Barbuda, Gaston Browne, noemde tegenover de BBC eenzelfde percentage toen hij over Barbuda sprak. Browne zei dat het eiland dat woensdag als eerste in de regio door Irma werd getroffen ,,voor 95 procent is verwoest” en ,,nauwelijks meer bewoonbaar is”. Er is minstens een dode gevallen op Barbuda , naar verluidt een baby.

De Franse president Emmanuel Macron heeft woensdag na crisisberaad met zijn regering beloofd snel met een plan voor de wederopbouw te komen. Hij vreesde dat er veel slachtoffers zijn gevallen.

‘Gevolgen Irma catastrofaal’

,,De gevolgen van orkaan Irma zijn catastrofaal. Er liggen manshoge stapels troep in de straten. We hebben geen stroom, geen elektriciteit, geen benzine. Alleen vaste telefoonlijnen werken nog. De overheid kan nauwelijks met de bevolking communiceren.” Paul de Windt, directeur van de krant The Daily Herald op Sint Maarten, zag de orkaan Irma de afgelopen uren aan zijn eigen ogen voorbijtrekken.

Hij had een veilig heenkomen gezocht in het stevige gebouw van de krant, en voelde zich relatief veilig tijdens het natuurgeweld. In het gebouw stond een aggregaat waarmee hij wel elektriciteit had en waardoor hi wel via een vaste telefoonlijn kon bellen. Na afloop vertelde hij: ,,Het was veel erger nog dan verwacht. Mensen lopen op straat in de regen. Velen zijn verward''.

Zijn auto heeft bijna geen goede band meer over, drie gingen er kapot toen hij over de troep op straat reed. Nu de wind is gaan liggen, maakt hij zich direct weer zorgen over een mogelijk nieuwe storm die het eiland gaat raken: de tropische storm José is onderweg naar het gebied en zou kunnen uitgroeien tot een orkaan van de eerste of tweede categorie (windsnelheden van 120 tot 170 kilometer per uur).

Bij eerdere rampen bood Nederland hulp. De Windt hoopt dat nu ook weer snel gebeurt. ,,De wind is meedogenloos geweest. Veel daken zijn weggevaagd. Ook van goed gebouwde huizen.”

Op gang brengen openbare leven

Militairen en andere medewerkers van Defensie gaan zo snel mogelijk proberen het openbare leven in Sint-Maarten weer op gang te brengen. ,,Het op gang brengen van het openbare leven heeft voor ons de hoogste prioriteit'', zei luitenant-ter-zee Egbert Stoel vanuit Curaçao tegen het NOS Radio 1 Journaal.

Het schip Zr. Ms. Pelikaan is op weg naar het door de orkaan Irma zwaar getroffen eiland. ,,We gaan zo snel mogelijk proberen om het vliegveld te ontsluiten, zodat er extra middelen naar het eiland kunnen komen. Aan boord van de Pelikaan hebben we voertuigen, een bulldozer en militaire eenheden die daarbij kunnen helpen.''

Het vliegveld en de haven zijn volgens Stoel nu onbereikbaar. Regeringsgebouwen zijn niet beschikbaar en de communicatie verloopt moeizaam. Hij heeft geen zicht op slachtoffers. ,,We zijn nu bezig om het eiland in kaart te brengen en proberen een beeld te krijgen wat nodig is voor de opbouw.''

Orkaan Jose

De verwachting is dat er nog een orkaan aankomt in de loop van zaterdag. ,,Dat is een punt van zorg, want dat beperkt ons in de mogelijkheden'', zegt Stoel.

Een helikopter van Defensie heeft in de nacht van woensdag op donderdag een vlucht boven de eilanden gemaakt. Op Saba en Sint Eustatius valt de schade relatief mee. Op Sint Maarten is volgens hem sprake van zeer grote materiële schade. Op Sint Maarten zijn veel omgewaaide bomen en huizen zonder daken te zien. Ook in de haven is de schade groot, overal liggen containers op het terrein.